Հայագիտակ մրցույթի մեկնարկ
08.01.2025
«Քվանտ» վարժարանը, կարևորելով հայրենաճանաչության ամրապնդման և հայրենագիտական առարկաների նկատմամբ հետաքրքրության մեծացման անհրաժեշտությունը, շարունակում է ամենամյա «Հայագիտակ» մրցույթի կազմակերպումը։ Մասնակցելու համար կարող են ցուցակագրվել վարժարանի 7-9-րդ դասարաններում սովորող աշակերտները։ Մրցույթը տեղի է ունենալու 2025 թ. փետրվարի 15-ին (գրավոր) և 22-ին (բանավոր)՝ 7-րդ, 8-րդ և 9-րդ դասարանների աշակերտների համար առանձին առաջադրանքներով։ Յուրաքանչյուր տարիքային խմբում առնվազն 50% արդյունք ցուցաբերելու դեպքում ամենաբարձր միավորներ հավաքած աշակերտները ստանալու են միանվագ ուսումնական նպաստ (կրթաթոշակ կամ ուսման վարձից զեղչ)՝ վաստակած միավորների՝ ըստ տարիքային խմբերի վարկանիշային սկզբունքով։
Մրցույթին մասնակցելու համար անհրաժեշտ է մինչև 2025 թ. փետրվարի 8-ը գրանցվել տնօրենի ընդունարանում։
Աշակերտները պետք է իրենց գիտելիքներն ի ցույց դնեն միաժամանակ մի քանի առարկաների շրջանակում.
Գրավոր փուլում նախատեսված են ինչպես գիտելիք ստուգող թեստային, այնպես հետաքրքրաշարժ առաջադրանքներ (ուրվագծային քարտեզ, տրամաբանական խնդիր, ծաղրանկար և այլն)։ Աշխատանքներն ստուգելու համար ձևավորվել է հատուկ հանձնաժողով՝ ԵՊՀ-ից հրավիրված մասնագետի և վարժարանի հայոց լեզվի և գրականության, պատմության ամբիոնների աշխատակիցների մասնակցությամբ։ Մրցույթն անցկացվելու է 6-9-րդ դասարանների ուսումնական ծրագրերի հիման վրա, սակայն չի սահմանափակվելու դասագրքային բովանդակությամբ։ Առաջադրանքները կազմվելու են առարկայական ծրագրերի՝ հետևյալ թեմատիկ ընդգրկմամբ.
Առարկա |
Պահանջվող թեմաները՝ ըստ դասարանների |
||
7-րդ դասարան |
8-րդ դասարան |
9-րդ դասարան |
|
Հայոց լեզու |
Բառագիտություն Ուղղագրություն Բառիմաստ՝ Բազմիմաստ բառեր։ Բառի ուղիղ և փոխաբերական իմաստներ։ Հոմանիշներ, հականիշներ, համանուններ, դարձվածքներ։ Բառակազմություն՝ Արմատ, ածանց, հոդակապ։
Ձևաբանություն Խոսքի մասեր՝ Գոյական։ Ոճագիտություն՝ պատկերավորման միջոցներ՝ մակդիր, համեմատություն, փոխաբերություն։ |
Ուղղագրություն Ձևաբանություն Խոսքի մասեր՝ գոյական, ածական, թվական, դերանուն, բայ, մակբայ։
Ոճագիտություն Գեղարվեստական և պաշտոնական ոճ, տեքստ։ |
Ուղղագրություն Բառագիտություն Բառիմաստ՝ հոմանիշներ, հականիշներ, համանուններ, հարանուններ, դարձվածքներ։ Բառակազմություն՝ պարզ և բաղադրյալ բառեր։
Ձևաբանություն Խոսքի մասեր՝ գոյական, ածական, թվական, դերանուն, բայ, մակբայ, կապ, շաղկապ, ձայնարկություն, վերաբերական։ Շարահյուսություն՝ Նախադասություն և բառակապակցություն։ Նախադասության տեսակներն ըստ հաղորդակցման նպատակի, ըստ կազմության։ Նախադասության գլխավոր և երկրորդական անդամներ։ Գոյականական և բայական անդամի լրացումներ։ |
Հայ գրականություն |
Հրանտ Մաթևոսյան «Հացը», Մովսես Խորենացի «Հայկ և Բել», «Արա Գեղեցիկ և Շամիրամ», «Արտաշես և Սաթենիկ»։ Ինքնակենսագրական վեպեր՝ Գուրգեն Մահարի «Մանկություն», Վահան Թոթովենց «Կյանքը հին հռովմեական ճանապարհի վրա», Ստեփան Զորյան «Մի կյանքի պատմություն»։ |
20-րդ դարի հայ գրականություն՝ Ե. Չարենց, Դ. Դեմիրճյան, Ակ. Բակունց, Ն. Զարյան, Գ. Մահարի, Հովհ. Շիրազ, Հ. Սահյան, Ս. Կապուտիկյան, Պ. Սևակ, Մ. Գալշոյան, Հ. Մաթևոսյան, Վ. Սարոյան, Զ․ Եսայան։ |
Գրականության նոր շրջան՝ Գ. Սունդուկյան, Րաֆֆի, Պետրոս Դուրյան, Մուրացան, Շիրվանզադե, Նար-Դոս, Հովհ. Թումանյան, Ավ. Իսահակյան, Գր. Զոհրապ, Դ. Վարուժան, Մ. Մեծարենց, Վ. Տերյան։ Տեսական հարցեր՝ թատերգություն, գրական մեթոդներ, ապաթարց, պոեմ, բալլադ, քառյակ, լեգենդ, արձակ բանաստեղծություն, նորավեպ և պատմվածք, ձոն, բանաստեղծական հնչյունաբանություն՝ բաղաձայնույթ և առձայնույթ, վեպ և վիպակ։ |
Հայաստանի աշխարհագրություն |
Հայկական լեռնաշխարհ (բնական սահմաններ, աշխարհագրական դիրք, լեռնագրություն, ջրագրություն)։ |
Հայկական լեռնաշխարհ (բնական սահմաններ, աշխարհագրական դիրք, լեռնագրություն, ջրագրություն, կլիմա)։ ՀՀ (սահմանակից պետություններ, աշխարհագրական դիրք, լեռներ, օգտակար հանածոներ)։ |
Հայկական լեռնաշխարհ (բնական սահմաններ, աշխարհագրական դիրք, ձևավորման երկրաբանական առանձնահատկություններ, լեռնագրություն, ջրագրություն, կլիմա)։ ՀՀ (սահմանակից պետություններ, աշխարհագրական դիրք, լեռներ, օգտակար հանածոներ, ջրագրություն, կլիմա, հողեր, բուսակենդանական աշխարհ, բնօգտագործման և բնապահպանության հիմնախնդիրներ)։ |
Հայոց պատմություն |
6-րդ դասարանի ծրագիրը և 7-րդ դասարանի ծրագրի կեսը (Վաղ պետական կազմավորումներ։ Վանի թագավորություն։ Երվանդունիներ։ Արտաշեսյաններ։ Արշակունիներ՝ մինչև քրիստոնեության ընդունումը պետական կրոն)։ |
6-7-րդ դասարանների ծրագիրը և 8-րդ դասարանի ծրագրի կեսը (Վաղ պետական կազմավորումներ։ Վանի թագավորություն։ Երվանդունիներ։ Արտաշեսյաններ։ Արշակունիներ։ Նախարարական պետական համակարգ։ Բագրատունիներ։ Զաքարյաններ։ Հայաստանը և քոչվորական արշավանքները։ Կիլիկյան Հայաստան)։ |
6-8-րդ դասարանների ծրագիրը և 9-րդ դասարանի ծրագրի կեսը (Վաղ պետական կազմավորումներ։ Վանի թագավորություն։ Երվանդունիներ։ Արտաշեսյաններ։ Արշակունիներ։ Նախարարական պետական համակարգ։ Բագրատունիներ։ Զաքարյաններ։ Կիլիկյան Հայաստան։ Հայաստանը և քոչվորական արշավանքները։ Հայաստանը ուշ միջնադարում։ Հայ ազատագրական շարժումը 17-րդ դարի 2-րդ կեսին – 18-րդ դարում։ Արևելյան Հայաստանը Ռուսական կայսրության կազմում։ Օսմանյան կայսրության քաղաքականությունը Արևմտյան Հայաստանում։ Հայկական հարցի միջազգայնացումը։ Ազատագրական խմբակների և ազգային կուսակցությունների ստեղծումը։ Արևմտահայ ազատագրական շարժումը 19-րդ դարի վերջին – 20-րդ դարի սկզբին։ Հայոց ցեղասպանությունը։ Ռուսական հեղափոխությունները և Հայաստանը։ Մայիսյան հերոսամարտերը։ ՀՀ ստեղծումը. իշխանության մարմինները և բանակը, ներքին և արտաքին քաղաքականությունը, խորհրդայնացումը։ ՀՍԽՀ տարածքային հիմնախնդիրները, տնտեսությունը և հասարակական-քաղաքական կյանքը 1920-1930-ական թթ.)։ |
Հայ մշակույթ |
Հին Հայաստանի մշակույթը (հնագույն ժամանակներից մինչև գրերի գյուտը)։ |
Հին և Միջնադարյան Հայաստանի մշակույթը (հնագույն ժամանակներից մինչև ուշ միջնադար)։ |
Հայկական մշակույթը հնագույն ժամանակներից մինչև 20-րդ դարի սկիզբը։ |
Հասարակագիտ. |
7-րդ դասարանի ծրագրի կեսը (Հասարակական կյանքի առանձնահատկությունները: «Ընտանիք» սոցիալական խմբի բնութագրիչներ։ Բարոյականության նորմերի նշանակությունը)։ |
8-րդ դասարանի ծրագրի մի մասը (Ի՞նչ է արժեքը. ազատություն, արդարություն, պատասխանատվություն)։ |
9-րդ դասարանի ծրագրի կեսը (Պետության սահմանադրական պարտականությունները։ Քաղաքացիության իրավական կարգավիճակը ՀՀ-ում։ Մարդու և քաղաքացու տնտեսական, սոցիալական, մշակութային իրավունքներ)։ |
Հայոց Եկեղ. պատմ. |
5-6-րդ դասարանների ծրագիրը (Աստվածաշունչ։ Եկեղեցի։ Նվիրապետություն։ Հայոց Եկեղեցու խորհուրդներ։ Տոներ)։ |
Տնօրենություն